یک پژوهش گسترده روی کتاب‌های درسی دورۀ ابتدایی سال تحصیلی گذشته نشان می‌دهد تنها در ۳۲ درصد از دروس کل کتاب‌های این دوره اثری از مذهب نیست. براساس این پژوهش که کتابچۀ گزارش آن روز جمعه ۱۷ فروردین رونمایی شد،از دو هزار و ۷۰۱ تصویر این کتاب‌ها فقط ۱۱ درصد متعلق به زنان است، ضمن آن‌که این زنان نیز هویت مستقل ندارند بلکه به عنوان همسر، مادر، خواهر یا دختر یک مرد مذهبی شانس ورود به کتاب‌ها را پیدا کرده‌اند. سعید پیوندی، جامعه‌شناس و استاد دانشگاه در فرانسه، با همکاری گروه «ضمیمه» تصاویر و محتوای این کتاب‌ها را به‌طور دقیق بررسی کرده‌اند و نتیجۀ این پژوهش را در کتابچه‌ای با عنوان «اشکال و گسترۀ نابرابری‌های جنسیتی در کتاب‌های درسی دوره ابتدایی در سال ۱۴۰۱- ۱۴۰۲» منتشر کرده‌اند. کمپین «ضمیمه» با هدف رفع تبعیض‌های جنسیتی از کتاب‌های درسی و فرهنگ مدارس ایران از طریق پژوهش، آموزش معلمان و والدین، تولید محتوای جایگزین و ترویج برابری جنسیتی فعالیت می‌کند. در این پژوهش بیش از دو هزار و ۷۰۰ تصویر از ۴۱ کتاب فارسی، مطالعات اجتماعی، هدیه‌های آسمانی و تفکر و پژوهش دورۀ شش‌سالۀ ابتدایی به‌صورت کمّی و کیفی با هدف بررسی جایگاه و تصویر زنان و مردان و اشکال گوناگون نابرابری‌های جنسیتی تحلیل شده است. نسبت آموزش رسمی با شکاف جنسیتی. بخشی از جامعۀ ایرانی نسبت به تبعیض‌های جنسیتی معترض است که نمود آن در اعتراضات و جنبش سال ۱۴۰۱ تحت عنوان «زن زندگی آزادی» عیان شد. برخی آمارها نشان می‌دهد شکاف جنسیتی در ایران در حال گسترش است. ۳۰ خرداد ۱۴۰۲، مجمع جهانی اقتصاد در گزارش شاخص شکاف جنسیتی جهانی، رتبه ایران را در میان ۱۴۶ کشور را ۱۴۳ اعلام کرد. از میان ۹ کشور آسیای جنوبی، ایران تنها بالاتر از افغانستان و در رتبۀ هشتم قرار گرفته است. طبق این گزارش، برابری و تساوی در ایران، سریلانکا و افغانستان (در گروه جنوب آسیا) عقبگرد داشته است. گروه «ضمیمه» سه دوره تغییر و تحول محتوایی در نظام آموزشی جمهوری اسلامی ظرف ۴۴ سال گذشته را دسته‌بندی کرده است. بخشی از این تغییرات شامل گنجاندن دروس و تعلیمات اسلامی در محتوای درسی است و بخشی دیگر مرتبط با نقش‌های زن و مرد در خانه و جامعه است. این تغییرات از سال ۱۳۵۸ و با حذف بخش‌های مربوط به حکومت پهلوی، افزایش دروس دینی، تصفیۀ معلمان «غیرمکتبی»، ایجاد تشکل‌های دولتی مانند بسیج و انجمن اسلامی، تأسیس امور پرورشی برای نظارت بر فعالیت‌ها و رفتار دانش‌آموزان و معلمان آغاز شد و با تصویب قانون جامع اهداف و وظایف وزارت آموزش و پرورش در سال ۶۶ که بر «تقویت و تحکیم مبانی اعتقادی و معنوی دانش آموزان از طریق تبیین و تعلیم اصول و معارف احکام دین مبین اسلام تکیه می‌کند»، ادامه پیدا کرد.
No comments:
Post a Comment